Συνέντευξη του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, Κωστή Χατζηδάκη στην ιστοσελίδα voria.gr
Η σύγκλιση των περιφερειών με τον εθνικό μέσο όρο τρέχει σήμερα με πολύ μεγαλύτερες ταχύτητες σε σχέση με το παρελθόν, τονίζει στη συνέντευξή του στην έντυπη Voria ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και εποπτεύων τα παραγωγικά υπουργεία, Κωστής Χατζηδάκης.
Ειδικά για τη Βόρεια Ελλάδα, τονίζει ότι έχουν ολοκληρωθεί, υλοποιούνται ή σχεδιάζονται πάνω από 1.500 έργα προϋπολογισμού άνω των 22 δισ. ευρώ, «ένα από τα μεγαλύτερα αναπτυξιακά πακέτα που έχουν δοθεί ποτέ στην περιοχή», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά.
Επιπλέον, ο κ. Χατζηδάκης, ο οποίος από τον Ιούνιο του 2023 και μέχρι προ σχεδόν ενός μήνα ήταν υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, απαντά στη σχετική κριτική και εξηγεί γιατί οι εργαζόμενοι παίρνουν μερίδιο από την ανάπτυξη της οικονομίας, τονίζοντας το μερίδιο αυτό θα είναι ακόμη μεγαλύτερο τα επόμενα χρόνια επειδή το φαινόμενο του πληθωρισμού βρίσκεται πλέον σε αποδρομή. «Το σημαντικότερο όμως είναι ότι αύξηση της αγοραστικής δύναμης θα μπορεί να αντέξει στον χρόνο ακριβώς γιατί, όπως περιέγραψα, η ίδια η ανάπτυξη της χώρας στηρίζεται πλέον πάνω σε γερά θεμέλια», συμπληρώνει.
Επιπλέον, χαρακτηρίζει «μύθο» τη θέση ότι η ανάπτυξη στην Ελλάδα τροφοδοτείται από υπερεπένδυση στα ακίνητα, δηλώνοντας παράλληλα ικανοποιημένος από τη μάχη κατά της φοροδιαφυγής με βασικό όπλο την αξιοποίηση των δυνατοτήτων που δίνει η τεχνολογία.
Κύριε υπουργέ, είστε ικανοποιημένος από την περιφερειακή ανάπτυξη στη χώρα και την πρόοδο σε ό,τι αφορά τον στόχο που έχει θέσει η κυβέρνηση για εσωτερική σύγκλιση; Τι ακόμη πρέπει να γίνει στο συγκεκριμένο πεδίο;
Έχοντας επίγνωση των περιφερειακών ανισοτήτων που δημιουργήθηκαν τις προηγούμενες δεκαετίες, οι κυβερνήσεις της Νέας Δημοκρατίας και του Κυριάκου Μητσοτάκη εφήρμοσαν ορισμένες καινοτομίες στον σχεδιασμό της περιφερειακής ανάπτυξης. Πρώτον, ήδη από την προηγούμενη τετραετία δημιουργήθηκαν 12 περιφερειακά σχέδια ανάπτυξης, τα οποία προχωρούν και θα προχωρήσουν ακόμη πιο εντατικά. Δεύτερον, τα σχέδια αυτά δεν εκπονήθηκαν απλά στα γραφεία κάποιου Υπουργείου, αλλά είναι το αποτέλεσμα διαβούλευσης με την αυτοδιοίκηση και τις τοπικές κοινωνίες. Ως αποτέλεσμα λαμβάνουν υπόψη τους τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κάθε Περιφέρειας, πράγμα που είναι καθοριστικό για την επιτυχία τους. Τρίτον, όπως είχαμε δεσμευθεί, αυξήσαμε τους πόρους του ΕΣΠΑ που διαχειρίζονται οι Περιφέρειες (διαθέτουν πλέον το ένα τρίτο των πόρων). Τέταρτον, δημιουργήσαμε την ψηφιακή πλατφόρμα erga.gov.gr. Πρόκειται ουσιαστικά για έναν μηχανισμό διαφάνειας, που δίνει τη δυνατότητα σε κάθε ενδιαφερόμενο να μάθει πώς προχωρούν τα έργα, ποιος είναι ο φορέας υλοποίησης, ποιο είναι το χρηματοδοτικό εργαλείο. Προφανώς, οι περιφερειακές ανισότητες δεκαετιών δεν μπορούν να εξαλειφθούν σε λίγα χρόνια. Αλλά η σοβαρότητα, το σχέδιο και η αποτελεσματικότητα που χαρακτηρίζουν περιφερειακή ανάπτυξη από το 2019 σημαίνουν, ότι η σύγκλιση των περιφερειών με τον εθνικό μέσο όρο τρέχει σήμερα με πολύ μεγαλύτερες ταχύτητες.
Ποιες αναπτυξιακές προοπτικές βλέπετε για τη Βόρεια Ελλάδα; Και επιπλέον, πώς σχολιάζετε την κριτική των παραγωγικών φορέων της Β. Ελλάδος σύμφωνα με την οποία η οικονομία της περιοχής βρίσκεται σε δυσμενέστερη θέση από αυτήν του κέντρου κυρίως λόγω ελλείψεων στις υποδομές και μεγάλης απόστασης με τις δημόσιες (πχ Ταμείο Ανάκαμψης) και ιδιωτικές επενδύσεις που γίνονται στην Αττική;
Όλα όσα ανέφερα προηγουμένως, αφορούν ιδιαίτερα την Κεντρική Μακεδονία, την Ανατολική Μακεδονία και Θράκη και τη Δυτική Μακεδονία που έχουν όλες ισχυρό αναπτυξιακό δυναμικό: στον πρωτογενή τομέα, τον τουρισμό, τις μεταφορές, την ενέργεια, τη μεταποίηση. Το αναπτυξιακό αυτό δυναμικό οφείλουμε να το εκμεταλλευθούμε. Και για αυτό, στο πλαίσιο της φιλοσοφίας που σας περιέγραψα, προχωρούν οι αναγκαίες επενδύσεις μέσα από τα περιφερειακά σχέδια ανάπτυξης που ήδη εφαρμόζονται για τις 3 περιφέρειες. Συνολικά περιλαμβάνουν πάνω από 1.500 έργα που έχουν ολοκληρωθεί, υλοποιούνται ή σχεδιάζονται και προϋπολογισμού άνω των 22 δισ. ευρώ. Είναι ένα από τα μεγαλύτερα αναπτυξιακά πακέτα που έχουν δοθεί ποτέ για τη Βόρεια Ελλάδα! Πολλά από τα αυτά τα έργα χρηματοδοτούνται από κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης (στην απορρόφηση του οποίου έχει πολύ μεγάλη σημασία ότι έχουμε πετύχει να βρισκόμαστε στις πρώτες χώρες της ΕΕ). Και για να γίνω ακόμη πιο συγκεκριμένος: Το υπερσύγχρονο μετρό της Θεσσαλονίκης και τα 110 καινούργια ηλεκτρικά λεωφορεία που ήδη κυκλοφορούν στους δρόμους της Θεσσαλονίκης. Το Ανεξάρτητο Σύστημα Φυσικού Αερίου Αλεξανδρούπολης και η Υπο-Παραχώρηση για την αξιοποίηση του λιμένα «Φίλιππος Β`» της Καβάλας. Η ανάπτυξη της πανεπιστημιούπολης Δυτικής Μακεδονίας στην Κοζάνη και η ολοκλήρωση της επέκτασης του Γενικού Νοσοκομείου Πτολεμαΐδας. Είναι όλα έργα που εντάσσονται στο πλαίσιο της αναπτυξιακής στρατηγικής που σας περιγράφω.
Κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης ήταν διαρκής η συζήτηση για την ανάγκη αλλαγής του παραγωγικού μοντέλου της χώρας, ώστε η Ελλάδα να αποκτήσει ανταγωνιστική οικονομία, που δεν θα παράγει ελλείμματα. Πού βρισκόμαστε σήμερα έξι χρόνια μετά την έξοδο από τα μνημόνια; Σε ποια πεδία της οικονομίας στα οποία εντοπίζετε υστέρηση πρέπει να γίνουν επιπλέον βήματα και ποια είναι αυτά;
Η ανάπτυξη της Ελλάδας είναι όλα τα τελευταία χρόνια πολλαπλάσια του ευρωπαϊκού μέσου όρου και το ίδιο αναμένεται να συμβεί και φέτος. Αυτό δεν συμβαίνει από τύχη. Οφείλεται κυρίως σε ένα μείγμα πολιτικής, το οποίο συνδυάζει τη δημοσιονομική σύνεση, η οποία έχει δημιουργήσει εμπιστοσύνη στη χώρα, με μία σειρά από φιλο-επενδυτικές πολιτικές, οι οποίες στηρίζουν την οικονομική μεγέθυνση. Στην προσπάθεια, όμως, συμβάλλουν δύο ακόμη στοιχεία: Πρώτον, η έμφαση στους τομείς εκείνους στους οποίους η Ελλάδα διαθέτει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα: στη φαρμακοβιομηχανία, στην αγροδιατροφή, στα logistics, στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, στον τουρισμό, στη ναυτιλία. Είναι σημαντικό να εκμεταλλεύεσαι και να ενισχύεις τα συγκριτικά σου πλεονεκτήματα -ακόμη περισσότερο σε έναν κόσμο που εντείνεται ο διεθνής ανταγωνισμός. Το δεύτερο στοιχείο της πολιτικής μας που συμβάλει σε μία ανταγωνιστική οικονομία είναι ότι, χρησιμοποιώντας ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους, αλλά και χάρη στις ιδιωτικές επενδύσεις που προσελκύουμε, η ελληνική οικονομία προσαρμόζεται σταδιακά στις σύγχρονες προκλήσεις: στον ψηφιακό μετασχηματισμό, την πράσινη και ενεργειακή μετάβαση, την ανάγκη ενίσχυσης της έρευνας και της καινοτομίας. Χάρη σε αυτή την πολιτική έχουμε: Αύξηση των επενδύσεων κατά 64% μεταξύ 2019-2024. Υπερδιπλασιασμό των εξαγωγών το 2024 σε σχέση με τα προ κρίσης επίπεδα. Μείωση της ανεργίας από το 18% το 2019 στο 8,7% σήμερα. Αύξηση του πλούτου των νοικοκυριών κατά 40,1% μεταξύ 2020 και 2024. Φυσικά, όλα αυτά δεν σημαίνει ότι έχουμε καλύψει πλήρως το χαμένο έδαφος των προηγούμενων δεκαετιών, ειδικά της δεκαετίας της κρίσης. Οφείλουμε με την ίδια και ακόμη μεγαλύτερη αποφασιστικότητα να συνεχίσουμε την προσπάθεια που αποδεδειγμένα καθιστά την οικονομία μας πιο ανθεκτική, πιο ανταγωνιστική.
Τι απαντάτε σε όσους υποστηρίζουν ότι μεγάλο μέρος των ξένων επενδύσεων προέρχεται από το real estate και άρα δεν συμβάλλουν στον στόχο για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας;
Είναι μύθος ότι στην Ελλάδα υπάρχει κάποιου είδους υπερεπένδυση στα ακίνητα. Χωρίς αμφιβολία, η ελληνική αγορά ακινήτων έχει κινηθεί ανοδικά τα τελευταία χρόνια, όπως άλλωστε ανοδικά έχει κινηθεί στο σύνολό της η ελληνική οικονομία. Παρόλα αυτά, ενώ την τετραετία 2015-2018, το 42% των συνολικών επενδύσεων που έγιναν στην χώρα μας ήταν σε ακίνητα, την τετραετία 2019-2023 το ποσοστό αυτό ήταν 35%. Ενώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση το αντίστοιχο ποσοστό είναι 51%. Άρα υπάρχουν περιθώρια περαιτέρω ενίσχυσης της αγοράς ακινήτων, ιδιαίτερα μετά την καθίζηση που είχαμε την περασμένη δεκαετία. Σε κάθε περίπτωση, πέραν του γεγονότος ότι οι επενδύσεις real estate αφήνουν θετικό αποτύπωμα στην ελληνική οικονομία και δημιουργούν θέσεις εργασίας, θα έλεγα ότι, όταν ακόμη εργαζόμαστε για να καλύψουμε το επενδυτικό κενό που δημιουργήθηκε μέσα στην κρίση -και, πράγματι, έχουμε σημειώσει σημαντική πρόοδο, καθώς από εκεί που είχαμε πάνω από 10 μονάδες επενδυτικό κενό σε σχέση με τον μέσο όρο της Ε.Ε. το 2019, το 2025 θα το έχουμε μειώσει στις 3 μονάδες περίπου- δεν έχουμε την πολυτέλεια να απορρίπτουμε τις επενδύσεις στο real estate.
Τι απαντάτε, επίσης, σε όσους υποστηρίζουν ότι η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας οφείλεται εν πολλοίς στη φθηνή μισθωτή εργασία και πώς οι αυξήσεις που έχουν δοθεί από την κυβέρνηση στον κατώτατο μισθό ουσιαστικά απορροφούνται από την ακρίβεια σε βασικά αγαθά;
Την απάντηση τη δίνουν τα ίδια τα στοιχεία: Ο κατώτατος μισθός έχει πάει από τα 650 ευρώ το 2019 στα 830 ευρώ σήμερα. Ποσοστό αύξησης 28% ενώ ο πληθωρισμός την ίδια περίοδο ήταν περίπου 16%. Άρα η αύξηση του κατώτατου μισθού είναι πάνω από τον πληθωρισμό, χωρίς να υπολογίζουμε τη νέα αύξηση τώρα τον Απρίλιο. Πάνω από τον πληθωρισμό είναι και η αύξηση του μέσου μισθού, ο οποίος έχει ήδη φτάσει στα 1.445 ευρώ για τους εργαζόμενους με πλήρη απασχόληση, πλησιάζοντας τη δέσμευσή μας για μέσο μισθό στα 1.500 ευρώ στο τέλος της τετραετίας. Οι εργαζόμενοι λοιπόν παίρνουν μερίδιο από την ανάπτυξη της οικονομίας. Και το μερίδιο αυτό θα είναι ακόμη μεγαλύτερο τα επόμενα χρόνια -αν δεν έχουμε κάποια μεγάλη διεθνή κρίση- ακριβώς επειδή το φαινόμενο του πληθωρισμού βρίσκεται πλέον σε αποδρομή. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι αύξηση της αγοραστικής δύναμης θα μπορεί να αντέξει στον χρόνο ακριβώς γιατί, όπως περιέγραψα, η ίδια η ανάπτυξη της χώρας στηρίζεται πλέον πάνω σε γερά θεμέλια. Όχι δηλαδή σε δανεικά, αλλά στο ότι εφαρμόζουμε το σωστό μείγμα οικονομικής πολιτικής, το οποίο συνδυάζει τη δημοσιονομική σοβαρότητα με τις φιλο-επενδυτικές πολιτικές!
Η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής μέσω της ψηφιακότητας πότε θα οδηγήσει τη χώρα μας σε χαμηλά ποσοστά γκρίζας οικονομίας, ανάλογα με των ανεπτυγμένων χωρών της ΕΕ;
Και εδώ δεν υπάρχει καλύτερη απάντηση από τα ίδια τα στοιχεία. Το λεγόμενο «κενό ΦΠΑ», τα χρήματα δηλαδή που χάνει ετησίως το κράτος στις εισπράξεις ΦΠΑ, έχει περιοριστεί στο μισό σε σχέση με το 2017. Επιπλέον, λόγω όλων των πρωτοβουλιών που προωθούμε, το 2024 είχαμε 2 δισ. ευρώ επιπλέον δημόσια χάρη σε σύγχρονα εργαλεία, όπως η σύνδεση των POS με τις ταμειακές μηχανές και το MyDATA. Έσοδα που επιστρέφουν στην κοινωνία μέσω της αύξησης των δαπανών για την Υγεία, την Παιδεία, τις δημόσιες επενδύσεις, την κοινωνική πολιτική. Το 2025 αναμένουμε ότι θα έχουμε και πάλι πολύ καλές επιδόσεις στα δημόσια έσοδα. Ένας βασικός λόγος είναι τα POS είναι πλέον συνδεδεμένα καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς. Επίσης, το myDATA θα εφαρμοστεί τώρα καθολικά και χωρίς περιθώριο αποκλίσεων. Ενώ προχωρούν και νέες πρωτοβουλίες όπως το Ψηφιακό Πελατολόγιο, η υποχρεωτική εφαρμογή του Ψηφιακού Δελτίου Αποστολής, η καθολική επέκταση του Ηλεκτρονικού Τιμολογίου. Τα επιπλέον έσοδα που θα προκύψουν θα κατευθυνθούν στη στήριξη των συνεπών φορολογούμενων με νέες μειώσεις άμεσων φόρων.